Zadania Nadzoru Budowlanego:

Do właściwości Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego jako organu pierwszej instancji należą zadania         i kompetencje, o których mowa w: art. 40 ust. 2, art. 41 ust. 4, art. 44 ust. 1, art. 48, 49, 49a, 49b, 50, 50a, 51, 54, 55, art. 57 ust.4, art.59, 59a, 59c ust. 1, art. 59d ust. 1, art. 59 g ust. 1, art. 62 ust. 3, art. 65, 66, art. 67 ust. 1, art. 68, 69, 70 ust.2, art.71a ust. 1, 2 i 4, art. 74, 75 ust. 1 pkt.3 lit. a, art. 76, 78, art. 80 ust. 2, pkt 1, art. 81, art. 81a, art. 81c, art. 82b ust. 1 pkt 2 i 3, art. 93 oraz art. 97 ust. 1, ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku – Prawo budowlane (tekst jednlity: Dz. U. z 2010r. Nr 243, poz. 1623, z późniejszymi zmianami)

Zadania Nadzoru Budowlanego wykonują następujące organy (art. 80 ust.2):

• Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego
• Wojewoda przy pomocy Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego, jako Kierownika Wojewódzkiego Nadzoru Budowlanego, w chodzącego w skład zespolonej administracji wojewódzkiej,
• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

Do właściwości (art. 83 ust.1) Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, jako organu pierwszej instancji należą zadania i kompetncje:

Obowiązki w postępowaniu poprzedzającym rozpoczęcie robót budowlanych

• przenoszenie decyzji o pozwoleniu na wznowienie robót budowlanych (art. 40 ust.2),

  Kompetencje w zakresie budowy i oddawania obiektów do użytku

• przyjmowanie zawiadomień inwestora o zmianie: kierownika budowy lub robót, inspektora nadzoru inwestorskiego, projektanta sprawującego nadzór autorski (art.44 ust.1),
• badanie zgodności projektu zagospodarowania działki lub terenu z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym; kompletności projektu budowlanego i posiadania wymaganych uprawnień budowlanych (art. 49),
• kontrola obiektów budowlanych będących w budowie albo wybudowanych bez wymaganego pozwolenia na budowę bądź zgłoszenia, wydawanie nakazów, w drodze decyzji, rozbiórki obiektów budowlanych lub jego części (art. 48, 49b, 50a),
• sprawy dotyczące opłaty legalizacyjnej (art. 49, 49a, 49b),
• wydawanie postanowień o wstrzymaniu robót budowlanych (art. 48, 49b, 50),
• wydawanie decyzji związanych z niewłaściwym wykonaniem robót budowlanych (art. 51),
• przyjmowanie zawiadomień o zakończeniu robót budowlanych i wydawanie decyzji o pozwoleniu na użytkowanie (art. 54, 55, 57, ust. 4, 59),

  Kompetencje w zakresie utrzymania obiektów budowlanych

• wydawanie decyzji nakazujących przeprowadzenie kontroli obiektów budowlanych w czasie ich użytkowania (art. 62, ust. 3),
• prawo żądania udostępnienia od właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, protokołów z kontroli obiektu budowlanego, oceny i ekspertyz dotyczących stanu technicznego oraz dokumentacje budowy i dokumentację powykonawczą (art. 65),
• wydawanie, w drodze decyzji, nakazów usunięcia stwierdzonych nieprawidłowości (art. 66),
• wydawanie decyzji nakazujących, właścicielowi lub zarządcy, rozbiórkę obiektu i uporządkowanie terenu, w przypadku gdy obiekt budowlany nie nadaje się do remontu, odbudowy lub wykończenia (art. 67, ust. 1),
• wydawanie, w drodze decyzji, nakazów właścicielowi lub zarządcy obiektu budowlanego, opróżnienie bądź wyłączenie w określonym terminie całości lub części budynku z użytkowania; przesłanie ww. decyzji obowiązanemu do zapewnienia lokali zamiennych na podstawie odrębnych przepisów (art.68),
• wydawanie zarządzeń: umieszczenia na budynku zawiadomienia o stanie zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi lub mienia oraz zakazie jego użytkowania, wykonania doraźnych zabezpieczeń i usunięcie zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia z określeniem terminów ich wykonania (art. 68),
• zapewnianie, na koszt właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego, zastosowania niezbędnych środków zabezpieczających, w razie konieczności podjęcia działań mających na celu usunięcie niebezpieczeństwa dla ludzi lub mienia (art. 69),
• przyjmowanie protokołów pokontrolnych dotyczących przeprowadzanych kontroli stanu technicznego obiektu budowlanego lub jego części (art. 70, ust.2),
• nakazanie, w drodze decyzji, właścicielowi albo zarządcy przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, w razie zmiany sposobu użytkowania obiektu budowlanego lub jego części bez pozwolenia (art. 71a, ust. 4),

  Zadania w razie katastrofy budowlanej

• prowadzenie postępowań wyjaśniających w sprawie katastrof budowlanych (art. 74),
• przyjmowanie zawiadomień o katastrofach budowlanych (art. 75, ust.1, pkt. 3, lit. A),
• obowiązek niezwłocznego powołania, po otrzymaniu zawiadomienia o katastrofie budowlanej, komisji w celu ustalenia przyczyn i okoliczności katastrofy oraz zakresu czynności niezbędnych do likwidacji zagrożenia bezpieczeństwa ludzi lub mienia (art. 76),
• obowiązek niezwłocznego zawiadomienia, po otrzymaniu informacji o katastrofie budowlanej, o tej katastrofie właściwy organ nadzoru budowlanego wyższego stopnia oraz Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego (art. 76),
• wydawanie decyzji dotyczących czynności zabezpieczających w przypadku wystąpienia katastrofy budowlanej (art. 76),

  Kompetencje w zakresie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie

• zgłaszanie wniosków dotyczących wszczęcia postępowania w sprawie odpowiedzialności zawodowej w budownictwie (art. 97, ust.1).
• Inne, zlecone przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego, zadania z zakresu działalności inspektoratu.
• W przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzi związanych z budową, utrzymaniem lub rozbiórką obiektów budowlanych – wykonywanie poleceń starosty dotyczące podjęcia czynności zmierzających do usunięcia tego zagrożenia.

• przyjmowanie zawiadomień o zamierzonym terminie rozpoczęcia robót budowlanych, na które jest wymagane pozwolenie na budowę oraz oświadczeń kierownika budowy i inspektora nadzoru inwestorskiego (art.41 ust.4),

• wydawanie nakazów, w drodze decyzji, rozbiórki obiektu budowlanego lub jego części (art. 48, 49b, 50a, 51),

•   wstrzymanie użytkowania obiektu budowlanego lub jego części, nałożenie obowiązku przedłożenia dokumentów,  nałożenie opłaty legalizacyjnej w razie zmiany sposobu użytkowania bez wymaganego zgłoszenia (art. 71a, ust. 1-3),

Organem wyższego stopnia w stosunku do Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego
jest
Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego